Op stap met Jos

Voor mijn column die ik elk kwartaal schrijf in een zorgmagazine ging ik op stap met de 74-jarige Jos die zeven jaar niet buiten was geweest!

Column

“Ik ben al zeven jaar niet meer buiten geweest.” Zijn woorden komen bij me binnen en ik probeer te  bevatten hoe dat moet zijn. Zeven jaar lang nergens naar toe, alleen maar thuis, afgewisseld met af en toe een opname in een revalidatiecentrum  vanwege gezondheidsklachten.

Ik ben op stap met de 74-jarige Jos uit Kerkrade. Op mijn vraag waar hij wil lunchen, hoeft hij niet na te denken. “In GaiaZOO” klinkt het overtuigend.  Vanaf het eerste moment dat ik zijn rolstoel in  handen neem,  zie ik hem genieten, de frisse lucht opsnuivend. Zijn voeten in stevige, vilten sloffen, de pet zorgvuldig over het hoofd tegen de felle zon. En in zijn borstzakje een pakje sigaretten, dat gaandeweg de dag slinkt. 

Natuurlijk bekijken we eerst de dieren. Zoals de ganzen in het Limburg-gedeelte, die herinneringen oproepen aan betere tijden. “Die hadden we vroeger  thuis”, vertelt Jos. “Sommige waren zo tam, die kwamen de keuken in.” Dan maakt hij geluiden die door de ganzenfamilie  gretig worden beantwoord.  “Ik ben het nog niet verleerd” klinkt het trots en Jos steekt zijn vuist in de lucht.

Het is een warme dag. “Maar wel heel goed uit te houden” zegt Jos herhaaldelijk. Als onervaren rolstoelduwer denk ik daar bij elke heuvel anders over, maar ik geniet mee. We drinken koffie in het restaurant en eten een soepje. Om ons vervolgens te begeven richting  de Savannah en de Toendra met de anacondaslang als hoogtepunt. “Wat een prachtig beest” klinkt het enthousiast.

Jos geeft zijn ogen de kost. Terwijl de gorilla’s wilde capriolen uithalen, rent een groep schoolkinderen  joelend en uitgelaten om ons heen.  Hoewel hij af en toe glimlacht, tekenen diepe groeven  zijn gezicht.  Dat hij veel heeft meegemaakt, steekt hij niet onder stoelen of banken. Zijn eerste vrouw stierf jong en hun enige dochter kwam levenloos ter wereld.” Ze zou 38 zijn als ze nog leefde.” Door een herseninfarct raakte Jos  verlamd. Zijn  tweede vrouw stierf 7 jaar geleden. En daarmee ook zijn contact met de buitenwereld. 

Sinds twee maanden woont hij nu in zorgcentrum. Een nieuwe fase. “Ik heb er niks te klagen. Het eten is lekker. Toen ik er kwam wonen woog ik 51 kilo en nu 71.” Hij grijnst en trommelt met zijn hand op zijn buik. “Ik moet nu zelfs een beetje oppassen.”

Lezen en schrijven heeft Jos door beperkingen nooit geleerd, maar praten kan hij als de beste. “Ik hou van de zomer. Dan is er veel te zien en gaan de dagen sneller om.” Bezoek krijgt hij erg weinig, maar hij heeft al de nodige contacten met medebewoners. “En de zuster leest elke ochtend de krant voor. Nu weet ik tenminste weer wat er in de wereld speelt.”  

Als ik vraag of Jos nog wensen heeft, knikt hij gelijk. “Ik zou graag nog in het winkeltje willen kijken” en hij trekt het tasje dat strak om zijn middel hangt naar zich toe.  “Misschien kan ik een leuke knuffel kopen als herinnering aan deze dag.”  

Ik vind het een mooi idee.

Jos is veel kwijt geraakt. Maar niet het kind in zichzelf…