Druk? Mij een zorg!

Haar zucht klinkt hard en doordringend. “Wat is er “, vraag ik als ik naar mijn collega naast me kijk. “Al die mails” verzucht ze. “Ik krijg het allemaal niet af.” Ik begrijp wat ze bedoelt. Normaal is de periode voor de zomervakantie er eentje van lekker opruimen en klusjes doen waar je normaal niet aan toe komt. Maar dit jaar lijkt het alsof iedereen nog even gauw een werkgroep in het leven roept of een project opzet .

En dan komt er ook nog een mail van de directie. Bestemd voor alle kantoormensen. Of we in de zorg willen meewerken, al is het maar een dagdeel of een avond. Er is een groot tekort aan personeel in deze zomerdrukte en daarbij zou het niet verkeerd zijn te ervaren hoe het er nu op de werkvloer aan toe gaat. Ondanks mijn eigen volle agenda vind ik het een straks plan en meld me aan.

Ik word ingedeeld in een van onze verpleeghuizen, op de afdeling jongeren met niet-aangeboren hersenletsel. Lichamelijke beperkingen zijn natuurlijk altijd erg, maar als je dan een jongen ziet van net 19 in een volledig aangepaste rolstoel, dan is dat natuurlijk extra triest. Een auto-ongeluk? Herseninfarct? Naar zijn achtergrond kan ik alleen maar gissen. Ik word met hem alleen gelaten als de vaste begeleidster de andere bewoners gaat halen. We kijken elkaar aan en ik vertel wie ik ben en wat ik kom doen. Als reactie volgt een hevig schudden met armen en benen waarbij zijn voeten van de ‘pedalen’ afglijden. Totaal onwennig sta ik erbij. Had ik niets moeten zeggen?

Op het programma staat een avondje uit, want er is van alles te doen in de stad met live optredens. Ik zie de jongen, Robin, met zijn vingers een reeks cijfers opsteken. Later die avond begrijp ik dat hij een alfabetkaart heeft. De cijfercombinatie die hij met zijn vingers aangeeft, corresponderen met een letter van het alfabet. ‘Bril poetsen’ is de eerste zin die ik kan ontcijferen. Zijn bril was vies. Nog voordat ik actie kan ondernemen, komt al een vrijwilligster aan met doekje. Overal op voorbereid. 

In totaal gaan we met 18 bewoners richting het muziekfestival, die om de beurt worden opgehaald en te voet naar de binnenstad gereden.  Daar is mijn tweede obstakel, wat zijn de rolstoelen zwaar! Vrijwilliger Lex lacht me toe. “ Ik had er in het begin ook moeite mee, maar inmiddels heb ik flinke armspieren ervan gekregen.“ 
Als iedereen er is wordt gekeken of alles naar wens is. Vestje aan? Jas uit? Dan worden de ijsjes gehaald. Vier keer gaan we op en neer naar de ijskraam. “De meneer vooraan wil chocolade ijs” zegt Els, de vaste begeleider. “Ik snel me met de smeltende ijsjes naar hem toe, maar hij pakt het niet aan. Waarschijnlijk kan hij dat niet. Omdat ik nog twee ijsjes in mijn hand heb, plaats ik zijn ijshoorntje in het colaflesje dat op zijn armsteun staat. Een perfecte houder voor een ijs. Gelukkig komt een van de vrijwilligsters aan om het ijs vast te houden en de bewoner eraan te laten likken.

Het zijn mensen met ernstige beperkingen die in veel dingen, zoals eten en drinken, moeten worden geholpen. Els, maar ook de vrijwilligers, doen dat met een grote lach. Van het begin van de avond tot het einde. Zonder vrijwilligers was dit uitje niet mogelijk geweest. Naarmate de avond vordert, slinkt de groep.  Als iemand terug wil naar zijn kamer, staat er gelijk een vrijwilliger klaar om hem of haar te brengen. Ik breng de 39-jarige Natalie terug, die graag naar bed wil. Voorzichtig vraag ik hoelang ze al in het verpleeghuis verblijft. Dan vertelt ze me haar hele verhaal. Vanwege leukemie kreeg zij zoveel complicaties dat ze vorig jaar in een ligrolstoel belandde. Haar man en twee kleine kinderen thuis achterlatend. De avondlucht is warm, maar ik voel kippenvel over mijn arm. “Ik hoop dat ik gauw naar huis mag", verzucht ze, "maar dat zit er voorlopig nog niet in. Ons huis is te klein om te worden aangepast. Maar gelukkig komen mijn man en kinderen om de dag...” 

Terug op de markt is er nog een handjevol bewoners over. Zij genieten met volle teugen van de hits uit hun tijd. Van Tina Turner en U2 tot disco classics. Als er dan iemand aangeeft terug te willen, dan wordt daar gelijk gehoor aan gegeven, ook als dat tien minuten voor de afloop is. Er wordt niet gezegd: ‘wacht maar even, het is zo afgelopen’ of tegen de anderen: ‘dan gaan we allemaal maar vast terug’.  “Nee, het is ‘hun ‘ avond uit” benadrukt Els. “De bewoners bepalen, niet wij!” Ik wist het allemaal natuurlijk al. Dat vrijwilligers onmisbaar zijn. En dat goede zorg valt of staat met de medewerkers. Maar nu heb ik dat alles van heel dichtbij kunnen ervaren.

Om 0.00 uur zit mijn ‘dienst’ erop. Moe maar voldaan rijd ik naar huis. Morgen weer een gewone dag op kantoor.  Als ik denk aan de inbox aan e-mails die me daar te wachten staat, maak ik me niet meer druk. Er zijn ergere dingen om 'druk' mee te zijn!

Liefs,
Carolien

Om privacy redenen heb ik de namen van de bewoners veranderd.