Guus

Voor mijn nieuwe column in ons zorgmagazine ging ik met de 93-jarige Guus op pad! Het was weer een bijzondere ontmoeting.

Het is dinsdagmiddag en er heerst een serene rust in Café Oud Bocholtz. We zijn vooralsnog de enige gasten. Guus Herbergs (93) neemt nauwelijks de tijd zijn koffie te drinken. Hij heeft het te druk met vertellen. De afgelopen tijd heeft hij veel moeten inleveren: van zijn moestuintje tot zijn auto, maar praten kan hij gelukkig nog als de beste. Vooral over Bocholtz, zijn geliefde dorp. Hij is er geboren en getogen en kent de geschiedenis achter elke steen.

Onlangs gaf hij nog een boek uit waarin hij aan de hand van wegkruisen de geschiedenis van zijn dorp beschrijft. Zijn interesse in wegkruisen ontstond in de oorlogstijd. “We zaten ondergedoken in een kelder en de kogels vlogen ons om de oren", vertelt Gus, terwijl hij driftig met zijn armen in de lucht zwaait. "Ik zei tegen een kameraad: als we hier levend uitkomen, laat ik op deze plek een wegkruis plaatsen.” Hij neemt even pauze en kijkt naar buiten, naar de kerk waar hij als katholiek vaak kwam. “Zoals je ziet heb ik het overleefd” lacht hij.  En dat kruis kwam er. Maar dat was nog maar het begin. Guus richtte de eerste na-oorlogse buurtvereniging op en de heemkundevereniging. Er kwamen oorlogsmonumenten en de kapel in het dorp werd mede door hem gerestaureerd.

Hij was altijd bezig. Overdag bovengronds in de mijn Wilhelmina  en in zijn spaarzame vrije tijd voor zijn dorp. Hij werd erkend natuur- en vogelgids en leidde schoolklassen rond in Bocholtz. 

“Ik wil nog wel maar heb er de energie niet voor. Dat is het lastige van ouder worden”

De laatste jaren maakt Guus pas op de plaats. “Ik wil nog wel, maar heb er de energie niet meer voor, begrijp je? Dat vind ik het lastige van ouder worden.” Het boek heeft weer een sprankje van zijn oude leven naar boven gebracht. Hij ging er speciaal voor op computerles. “Iedereen in de buurt is enthousiast. ‘Wat een prachtig boek’ zeggen ze dan”.

De koffie is inmiddels koud en wordt ververst. De bijgeleverde koekjes gaan er gretig in. Zijn handen vertellen dat hij veel heeft meegemaakt. Zeven jaar geleden overleed zijn vrouw. Een half jaar lang zat hij op een stoel voor zich uit te kijken, dag in, dag uit.  Verlamd van verdriet. Twee dames zijn nu belangrijk in zijn leven. De eerste is Annemarie, zijn thuishulp. “Die komt nu al jaren. Ze maakt niet alleen schoon, maar houdt me ook in de gaten. Ik vind het heel fijn om met haar te praten.” Bij het noemen van de tweede vrouw Annie, schieten zijn ogen vol. “Zij woonde vroeger tegenover ons. Toen mijn vrouw stierf kon ik nog geen aardappel koken. Annie kookte voor mij. Nog steeds brengt ze me pannetjes en checkt elke dag even hoe het gaat.”

Van het gezin vroeger thuis is er nog maar één broer over. Zelf heeft Guus geen kinderen. Maar hij ‘vadert’ over zijn dorp en dat levert hem mooie dingen op. Zoals een koninklijke onderscheiding.

Dan passeert een stoet mensen in het zwart het raam waarvoor we zitten. “Die gaan zeker naar een koffietafel” mijmert Guus. “Wist je dat het fenomeen koffietafel ooit in Bocholtz is ontstaan? Dat wist je niet hè” glundert hij. We lopen terug naar de auto, arm in arm. Met zijn wandelstok tikt hij op de steen van de pastorie. “Uit de Romeinse tijd” zegt hij. “Maar als je daar meer over wilt weten moeten we nog maar eens een nieuwe afspraak maken…”