In gesprek met een gevangene

Voor de columns die ik schrijf voor een zorgmagazine ga ik steeds op de koffie bij bijzondere mensen die in zorg zijn. Deze keer was dat bij Ger in Kerkrade die zich opgesloten voelt in zijn eigen lichaam en nog maar één missie heeft: actievoeren. Tijdens dat gesprek verbond hij me door met gevangene Ludo, die vast zit voor verkrachting. geen alledaagse ervaring...

 

Zijn hersens draaien dubbele diensten. Hij praat en grapt zoveel dat hij er zelf moe van wordt. Ger Willems uit Kerkrade waarschuwt me al meteen bij binnenkomst. “Ik kan gewoon niet stoppen. Het is dat je het weet.” Boven zijn mondkapje prijken twee pretoogjes. We nemen plaats in de keuken aan een tafel die vol ligt met dossiers. Hoewel Ger van een grapje houdt, is het vooral een man met een missie. En als hij daarover praat, wordt zijn toon ernstiger. Als chronisch zieke voelt hij zich gevangen in zijn eigen lichaam. Hij wil de stem zijn voor andere zieken, maar ook voor ouderen die geheel afhankelijk zijn van de zorg. Zeven jaar geleden liet hij zich vrijwillig opnemen in een arrestatie- en isolatiecel van een politiebureau. “Een lachertje” zegt hij. “Gevangenen hebben veel meer vrijheid dan dat wij hebben. Ze kunnen werken, krijgen zakgeld en komen ooit weer vrij. Maar wij zitten voor altijd vast. In ons lichaam. In die rolstoel. In het busje dat ons moet brengen…”

En dus voert Ger actie. Elke dag weer. Hij wil dat er meer geld gaat naar de zorg. Hij voert gesprekken met de burgemeester, schrijft brieven naar instanties en ministers. Krijgt hij geen reactie, dan schrijft hij opnieuw. Tussen alle dossiers zie ik een foto van een vlotte, jonge man. Ik pak hem op en kijk ernaar. Wilde haardos, korte broek. Dat was Ger op z’n 37^e. Hij kreeg een hersenbloeding en belandde twee weken in coma. Met een halfzijdige verlamming werd het een lange revalidatie waarin hij nog twee infarcten kreeg en uiteindelijk in een rolstoel belande. “Mensen klagen nu over alle coronamaatregelen, maar ik zit al 28 jaar in lockdown.”

“Mensen klagen over de maatregelen, maar ik zit al 28 jaar in lockdown.” 

Daarnaast wil Ger ook opkomen voor de kinderen in onze maatschappij. Zelf had hij geen onbezorgde jeugd. Hij werd misbruikt door een klasgenoot en op latere leeftijd ging hij in zijn polsen snijden. “Ik wilde dat vieze gevoel kwijt. Maar dat lukt natuurlijk niet door jezelf te verwonden.” Uiteindelijk heeft hij op die plek een tatoeage laten zetten om de littekens te verhullen.” Hij trekt zijn mondkapje omlaag en nipt aan zijn kop koffie. Het gesprek vliegt inderdaad alle kanten op, zoals hij me aan het begin al waarschuwde, maar steeds weer is daar die vergelijking met gevangenschap. “Eigenlijk zou iedereen zich eens vrijwillig moeten opsluiten. Gewoon om te ervaren hoe dat is.”

Inmiddels heeft Ger een hechte vriendschap opgebouwd met een gevangene die vast zit vanwege verkrachting. Het begon met een ellenlange correspondentie, maar nu gaat hij er soms ook naartoe. Ook hierbij heeft hij een missie: de maatschappij veiliger maken, mensen op het juiste pad zien te krijgen. “Ik wilde erachter komen wat iemand drijft om dit te doen” verduidelijkt hij. Hij pakt zijn telefoon, een oude Nokia, en toetst een nummer in. “Ik bel hem even” zegt hij. Even later heeft hij zijn kameraad Ludo vanuit de TBS-kliniek in Nijmegen aan de lijn. “Hier, spreek jij maar met hem” zegt Ger en overhandigt me onverwacht de telefoon. In het gesprek dat volgt blijkt al gauw dat de twee mannen elkaars leven verrijken. Ludo vertelt me dat de telefoontjes van Ger hem op de been houden en dat hij zijn adviezen goed kan gebruiken bij zijn behandelplan. “Als ik ooit vrij kom, wil ik mantelzorger zijn voor Ger. Dan kan ik iets terug doen voor de maatschappij”, zegt de gevangene.

“Zolang er onrecht is, blijf ik me inzetten.”

Twee keer per week krijgt Ger een gespecialiseerd thuisbegeleider over de vloer. Die bieden een luisterend oor, maar helpen hem ook met actievoeren. Door zijn epilepsie gaat schrijven hem moeilijk af, net zoals dingen opzoeken op internet. Dus die ondersteuning kan hij goed gebruiken om zijn missie te volbrengen. Want dat geeft hem reden om door te leven. “Zolang er onrecht is, blijf ik mij inzetten. Dan is die misselijke hersenbloeding niet voor niks geweest.”